1.  Procedura prawna wyłączenia z produkcji gruntów leśnych (rdLP Wrocław).

         Zasady ochrony gruntów leśnych, a w tym zasady wyłączenia gruntów leśnych z produkcji reguluje przede wszystkim ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. z 1995 r., Nr 16, poz. 78; t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2409 – dalej uogril). Ponadto kwestie związane z wyłączaniem gruntów leśnych regulują: ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz.U. z 1991 r., Nr 101, poz. 444; t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1356 ze zmianami), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie jednorazowego odszkodowania za przedwczesny wyrąb drzewostanu (Dz.U. z 2002 r. Nr 99, poz. 905) oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu (Dz.U. z 2012 r. poz. 1302).

         Ochroną – o której mowa w ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych objęte są wszystkie grunty leśne (bez względu na własność) oznaczone w ewidencji gruntów i budynków, jako grunty leśne (Ls), w tym również grunty związane z gospodarką leśną (drogi leśne, linie oddziałowe, itd.).

2. Informacje na temat decyzji zezwalającej na wyłączenie gruntów leśnych
   z produkcji.

Decyzję wydaje dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych na wniosek Inwestora (strony postępowania, wnioskodawcy) – art. 11 w związku z art. 5 uogril. Decyzja ustala należności, opłaty roczne oraz wysokość jednorazowego odszkodowania w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu – art. 12 ust. 1 uogril:

1. należność stanowi jednorazową opłatę z tytułu trwałego wyłączenia gruntów
   z produkcji – art. 4 pkt 12 uogril. Zostaje wyliczona, jako iloczyn aktualnej ceny 1m³ drewna ogłaszanej w Monitorze Polskim, w komunikacie Prezesa GUS, powierzchni wyłączonych gruntów w ha i współczynnika różnicującego typ siedliskowy lasów –
   art. 12 ust. 11 uogril. Należność uiszcza się w terminie 60 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna (niezależnie od tego czy doszło do wyłączenia gruntu leśnego z produkcji);
2. naliczona należność zostanie pomniejszona odrębną decyzją o wartość gruntu, ustaloną według cen rynkowych stosowanych w danej miejscowości w obrocie gruntami, w dniu faktycznego wyłączenia tego gruntu z produkcji;
3. opłata roczna to opłata z tytułu użytkowania na cele nierolnicze lub nieleśne gruntów wyłączonych z produkcji, w wysokości 10% należności wyrażonej w m³ drewna, uiszczana: od chwili wyłączenia gruntów z produkcji w terminie do 30 czerwca każdego roku - w razie trwałego wyłączenia przez lat 10, a w przypadku nietrwałego wyłączenia przez okres tego wyłączenia, nie dłużej jednak niż przez 20 lat – art. 4 pkt 13 uogril. Wysokość pierwszej opłaty rocznej ustalana jest odrębną decyzją po dokonaniu faktycznego wyłączenia gruntu z produkcji leśnej;

Należność i opłaty roczne za wyłączenie z produkcji gruntów leśnych w lasach ochronnych są wyższe o 50% od należności i opłat, o których mowa wyżej – art. 12 ust. 12 uogril;

4. wyłączenie gruntów leśnych z produkcji wymaga również uiszczenia jednorazowego odszkodowania w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu –
   art. 12 ust. 1 uogril. Jednorazowe odszkodowanie w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu ustalane jest odrębną decyzją po dokonaniu faktycznego wyłączenia gruntu z produkcji leśnej.

3. Inwestor chcący uzyskać zgodę na wyłączenie gruntu leśnego z produkcji leśnej zobowiązany jest:

1. Dopełnić formalności zmiany przeznaczenia gruntów leśnych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego - co wiąże się z koniecznością podjęcia przez właściwy organ samorządu terytorialnego uchwały o zmianie przeznaczenia gruntu leśnego - art. 7 ust. 1 uogril. Na etapie prac planistycznych wójt (burmistrz, prezydent miasta) zobowiązany jest uzyskać zgodę ministra właściwego do spraw środowiska (w odniesieniu do gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa) lub marszałka województwa (w odniesieniu do gruntów leśnych innych właścicieli niż Skarbu Państwa) na przeznaczenie wnioskowanego gruntu w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele nierolnicze i nieleśne - art. 7 ust. 1-2 uogril. Wcześniej wójt (burmistrz, prezydent miasta) w odniesieniu do gruntów leśnych stanowiących własność Skarbu Państwa, zobowiązany jest uzyskać opinię dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, a w odniesieniu do gruntów parków narodowych - opinię dyrektora parku - art. 7 ust. 3 uogril;
2. Uzyskać tytuł prawny do gruntu – art. 4 pkt 4 uogril. Wnioskodawca winien posiadać tytuł prawny w uzyskaniu zezwolenia na wyłączenie gruntów z produkcji. Tytuł prawny może wynikać z: prawa własności, użytkowania wieczystego, posiadania samoistnego, zgody właściciela na wyłączenie gruntu z produkcji przez wnioskodawcę (zawartej np. w umowie zarządu, użytkowania, służebności, służebności przesyłu lub innej umowie nienazwanej) albo orzeczenia zastępującego zgodę właściciela (np. decyzji starosty wydanej na podstawie art. 124 ustawy o gospodarce nieruchomościami lub orzeczenia sądu ustanawiającego służebność, z którego wynika zgoda na wyłączenie gruntów leśnych z produkcji);
3. W przypadku gruntów Skarbu Państwa w zarządzie Lasów Państwowych Inwestor zawiera umowę dzierżawy z właściwym terytorialnie Nadleśniczym.

4. Dokumentami niezbędnymi do rozpatrzenia przez dyrektora rdLP wniosku o zezwolenie na wyłączenie gruntów leśnych z produkcji są następujące załączniki:

1. dokument potwierdzający interes prawny wnioskodawcy – stosownie do art. 4 pkt 4 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych – interes prawny wynika z prawa własności, użytkowania wieczystego, posiadania samoistnego, zgody właściciela
   na wyłączenie gruntów leśnych z produkcji przez wnioskodawcę (zawartej
   np. w umowie zarządu, użytkowania, służebności, służebności przesyłu lub innej umowie nienazwanej) albo orzeczenia zastępującego zgodę właściciela (np. decyzji starosty wydanej na podstawie art. 124 ustawy o gospodarce nieruchomościami
   lub orzeczenia sądu ustanawiającego służebność, z którego wynika zgoda
   na wyłączenie gruntów leśnych z produkcji). W odniesieniu do gruntów Skarbu Państwa w zarządzie Lasów Państwowych zgoda właściciela na wyłączenie gruntów leśnych z produkcji musi być zawarta w obowiązującej umowie dzierżawy z właściwym nadleśnictwem;
2. wypis z wyrysem dla działki z obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, zawierający część: ogólną, szczegółową oraz graficzną wraz z legendą, a w przypadku braku obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu wraz z załącznikami albo decyzję o ustaleniu lokalizacji celu publicznego wraz z załącznikami;
3. wypis z rejestru gruntów wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej, wystawiony nie wcześniej niż 3 miesiące przed złożeniem wniosku;
4. opis taksacyjny gruntów leśnych, których dotyczy wniosek, z planu urządzenia lasu
   lub uproszczonego planu urządzenia lasu lub inwentaryzacji stanu lasu wraz z informacją o uznaniu lasu za las ochronny (w przypadku braku ww. dokumentów możliwe jest złożenie innej dokumentacji, sporządzonej przez osobę uprawnioną);
5. projekt zagospodarowania działki stanowiący dokumentację kartograficzną sporządzony na aktualnej mapie do celów projektowych lub jej kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem, w skali maksymalnie 1:1000, zawierający szczegółowy bilans zagospodarowania wraz z liniami rozgraniczającymi tereny o różnym przeznaczeniu w miejscowym planie zagospodarowana przestrzennego oraz różnych typach siedliskowych z rozliczeniem powierzchni (w szczególnie uzasadnionych przypadkach możliwe jest sporządzenie projektu na bazie mapy zasadniczej lub ewidencyjnej);
6. decyzję określającą kierunek rekultywacji dla gruntów leśnych, których dotyczy wniosek w przypadku nietrwałego wyłączenia gruntów leśnych z produkcji;
7. koncesję dla wnioskowanych gruntów leśnych na cele poszukiwania i wydobycia kopalin, w przypadku okresowego (o którym mowa w art. 8 ust 1 pkt 2 uogril) i nietrwałego wyłączenia gruntów leśnych z produkcji.

Ww. dokumenty, stanowiące załączniki do wniosku, zgodnie z art. 76 a § 2 i 2a KPA należy złożyć w formie oryginału lub odpisu poświadczonego za zgodność z oryginałem przez uprawniony podmiot.

Wniosek można przesłać pocztą lub złożyć osobiście w kancelarii biura dyrekcji, ewentualnie przesłać na adres do doręczeń elektronicznych.

5. Ważniejsze pouczenia i informacje:

1. O dokonaniu faktycznego wyłączenia gruntów z produkcji, Wnioskodawca winien niezwłocznie powiadomić na piśmie (wzór – Załącznik nr 3 do Decyzji) wydającego niniejszą decyzję dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu.

2. W przypadku trwałego wyłączenia gruntów z produkcji leśnej do informacji o faktycznym wyłączeniu, jako dowód załączyć można dokument określający wartość gruntu ustaloną według cen rynkowych stosowanych w danej miejscowości w obrocie gruntami (cena 1 m² gruntu w tej miejscowości w dniu faktycznego wyłączenia z produkcji) tj. operat szacunkowy gruntu wyłączonego z produkcji, opinię rzeczoznawcy majątkowego lub zaświadczenie z urzędu gminy. (Takiego dokumentu nie przedkłada się w przypadku nietrwałego czy okresowego wyłączenia gruntów leśnych).

Informując o dokonaniu faktycznego wyłączenia gruntu leśnego z produkcji należy wskazać datę faktycznego wyłączenia gruntu z produkcji.

3. Wysokość pierwszej opłaty rocznej jak i odszkodowania za przedwczesny wyrąb zostanie ustalona odrębną decyzją po wyłączeniu gruntów z produkcji leśnej wg obowiązującej ceny 1 m³ drewna ogłoszonej w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego

4. Właściciel, który w okresie 2 lat zrezygnuje w całości lub w części z uzyskanego prawa
do wyłączenia gruntów z produkcji leśnej, otrzymuje zwrot należności, jaką uiścił, odpowiednio do powierzchni gruntów niewyłączonych z produkcji. Zwrot uiszczonej należności następuje w terminie do trzech miesięcy od dnia zgłoszenia rezygnacji (art. 12 ust. 2 ustawy).

5. Wnioskodawca jest zobowiązany do powiadomienia wydającego decyzję dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu o nowym miejscu zamieszkania, bądź siedziby firmy w terminie 30 dni od daty zmiany adresu.

6. W razie zbycia gruntów, co do których wydano decyzję, a niewyłączonych jeszcze
z produkcji, obowiązek uiszczenia opłat rocznych ciąży na nabywcy, który wyłączył grunt
z produkcji. Zbywający jest obowiązany uprzedzić nabywcę o tym obowiązku w terminie 30 dni od daty ich zbycia. W razie zbycia gruntów wyłączonych z produkcji, obowiązek uiszczania kolejnych opłat rocznych przechodzi na nabywcę. Zbywający jest obowiązany uprzedzić o tym nabywcę (art. 12 ust. 3 i 4 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych). O zaistniałych zmianach należy powiadomić pisemnie Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych we Wrocławiu.

7. W przypadku nieuregulowania opłat w terminach wskazanych w decyzji zostanie wszczęte postępowanie w sprawie egzekucji opłat administracyjnych w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 1966 r., Nr 24, poz. 151, t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2505 ze zmianami).

8. Mając na uwadze art. 11 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych informuję, iż stosownie do zapisów art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne
i kartograficzne (Dz.U. z 1989 r., Nr 30, poz. 163; t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1752 ze zmianami), osoby, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1, są zobowiązane zgłaszać właściwemu staroście wszelkie zmiany danych objętych ewidencją gruntów i budynków, w terminie 30 dni licząc od dnia powstania tych zmian. Kto wbrew przepisom art. 22 ust. 2 i 3 cytowanej ustawy, będąc obowiązany do zgłoszenia zmian danych objętych ewidencją gruntów i budynków, nie zgłosi ich do właściwego organu w ciągu 30 dni od dnia powstania zmiany albo będąc obowiązany dostarczyć dokumenty niezbędne do wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków nie dostarczy ich, podlega karze grzywny – stosownie do art. 48 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne.

9. Pozyskane drewno podlega ocechowaniu stosownie do art. 14a ust. 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz.U. z 1991 r.,  Nr 101, poz. 444; t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1356 ze zmianami). Obowiązek cechowania drewna spoczywa na właścicielach lasów. Drewno pozyskane w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa cechuje starosta. Cechowania drewna, pozyskanego w lasach będących w użytkowaniu wieczystym na mocy odrębnych przepisów, dokonuje się przez naniesienie, za pomocą tarczy, na drewno znaków w kolorze czarnym, w postaci liter identyfikujących użytkownika, oraz przymocowanie płytki w kolorze żółtym z cyframi określającymi kolejny numer sztuki albo stosu drewna.

W odniesieniu do gruntów Skarbu Państwa w zarządzie Lasów Państwowych drewno pozostaje w dyspozycji nadleśniczego.

10. Wyrąb drzewostanu może być dokonany po uzyskaniu pozwolenia na budowę lub po zgłoszeniu (stosownie do art. 29-31 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane Dz.U. z 1994 r., Nr 89, poz. 414; t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 682 ze zmianami). Powyższe nie dotyczy eksploatacji kopalin.

11. Drewno na gruntach Skarbu Państwa w zarządzie Lasów Państwowych stanowi własność Lasów Państwowych i powinno być usuwane w porozumieniu z właściwym nadleśniczym, stosownie do zapisów umowy dzierżawy.

12. Zgodnie z art. 20 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych, Osoba powodująca utratę albo ograniczenie wartości użytkowej gruntów jest obowiązana do ich rekultywacji na własny koszt.

13. Wydanie decyzji zezwalającej na wyłączenie gruntów z produkcji, następuje przed uzyskaniem pozwolenia na budowę. (art. 11 ust. 4 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych).